جوشکاری یکی از روش های ساخت قطعات است که با هدف اتصال محکم مواد با جنس های گوناگون صورت می گیرد. جوشکاری به روش های مختلفی قابل انجام است و انواع روش های جوشکاری، ویژگی های منحصر به فرد خود را دارد که با انتخاب روش های درست براساس کاربرد مد نظر و رعایت مجموعه ای از نکات، می توان عمر و ماندگاری جوشکاری را افزایش داد. چندین روش جوشکاری وجود دارد که معمولاً در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند، از جمله:
1. جوشکاری قوس فلزی با گاز (GMAW): همچنین به عنوان جوشکاری با گاز بی اثر فلز (MIG) شناخته می شود. در این روش، از یک الکترود و یک گاز محافظ برای ایجاد قوس بین الکترود و قطعه کار استفاده می کند. این روش معمولاً برای جوشکاری مواد با گیج نازک تا متوسط استفاده می شود.
2. جوشکاری قوس تنگستن گاز (GTAW): همچنین به عنوان جوشکاری با گاز بی اثر تنگستن (TIG) شناخته می شود؛ از یک الکترود تنگستن غیر مصرفی و یک گاز محافظ برای ایجاد قوس بین الکترود و قطعه کار استفاده می کند. این روش معمولاً برای جوشکاری مواد نازک استفاده می شود و جوش هایی با کیفیت بالا و دقیق تولید می کند.
3. جوشکاری قوس فلزی محافظ (SMAW): همچنین به عنوان یکی از انواع روش های جوشکاری، با نام جوشکاری چوبی شناخته می شود، از یک الکترود مصرفی پوشیده شده در شار برای ایجاد قوس بین الکترود و قطعه کار استفاده می کند. شار یک گاز محافظ ایجاد می کند تا از جوش در برابر آلودگی جوی محافظت کند. این روش معمولاً در کارهای ساختمانی و تعمیرات استفاده می شود.
4. جوشکاری با هسته شار (FCAW): از یک الکترود مصرفی با هسته شار برای ایجاد قوس بین الکترود و قطعه کار استفاده می کند. شار یک گاز محافظ ایجاد می کند تا از جوش در برابر آلودگی جوی محافظت کند. این روش معمولاً برای جوشکاری مواد ضخیم تر و در محیط های بیرونی استفاده می شود.
5. جوشکاری قوس زیردریایی (SAW): از یک الکترود مصرفی و یک شار دانه ای برای ایجاد قوس بین الکترود و قطعه کار استفاده می کند. شار جوش را می پوشاند و از آلودگی جوی جلوگیری می کند. این روش معمولا برای جوشکاری مواد ضخیم و در محیط های تولیدی با حجم بالا استفاده می شود.
6. جوشکاری پرتو لیزر (LBW): از یک پرتو لیزر پرقدرت برای ذوب و ذوب مواد به یکدیگر استفاده می کند. این روش معمولاً برای جوشکاری قطعات کوچک و دقیق و در صنایع با تکنولوژی بالا استفاده می شود.
7. جوشکاری پرتو الکترونی (EBW): از پرتوی پرقدرت الکترون برای ذوب و ذوب مواد به یکدیگر استفاده می کند. این روش معمولاً برای جوشکاری قطعات کوچک و دقیق در صنایع هوافضا و دفاعی استفاده می شود.
انتخاب انواع روش های جوشکاری به عواملی مانند مواد جوش، ضخامت مواد و کیفیت مورد نیاز جوش بستگی دارد.
راه های مختلفی برای افزایش دوام و ماندگاری سطوح جوش در انواع روش های جوشکاری وجود دارد که عبارتند از:
- تمیز کاری مناسب: قبل از انجام انواع روش های جوشکاری، تمیز کردن سطوحی که باید جوش داده شوند، ضروری است. هر گونه گریس، روغن، زنگ زدگی یا سایر آلاینده ها می تواند بر فرآیند جوشکاری تاثیر بگذارد و جوش را ضعیف کند. اطمینان حاصل کنید که از یک روش تمیز کردن مناسب مانند سنگ زنی یا سندبلاست برای حذف همه آلودگی ها از سطوح استفاده کنید. همچنین می توانید از انواع فرچه سیمی ساب ایران، مانند فرچه های سیمی سنگ رومیزی، فرچه سیمی قلمی سردریلی، فرچه سیمی استیل، فرچه های کاسه ای و … برای تمیزکاری و آماده سازی سطوح قبل جوش استفاده کرد و به طور موثری آلاینده ها را پاک نمود.
- پیش گرم کردن: پیش گرم کردن سطوحی که باید جوش داده شوند، می تواند به کاهش تنش های حرارتی و جلوگیری از ترک خوردن کمک کند. پیش گرم کردن به ویژه برای جوشکاری مواد ضخیم تر یا فلزات غیر مشابه بسیار مهم است. دمای پیش گرم کردن به مواد و ضخامت قطعات در حال جوش بستگی دارد، بنابراین برای توصیه‌ها به دستورالعمل‌های سازنده یا کتابچه راهنمای جوشکاری مراجعه کنید.
- تکنیک جوشکاری مناسب: استفاده از تکنیک و پارامترهای مناسب انواع روش های جوشکاری برای ماده جوش داده شده ضروری است. به عنوان مثال، استفاده از حرارت بیش از حد یا جوشکاری سریع می تواند منجر به جوش ضعیف تر شود. اطمینان حاصل کنید که دستورالعمل های سازنده را دنبال کرده و از تکنیک جوشکاری مناسب برای مواد در حال جوش استفاده کنید.
- عملیات پس از جوشکاری: پس از انجام انواع روش های جوشکاری، انجام عملیات پس از جوش برای حذف هر گونه سرباره، نقاط اضافی جوش و سایر ناخالصی ها ضروری است. این نکته به اطمینان از یک جوش تمیز و قوی کمک می کند. بسته به مواد و کاربرد، عملیات پس از جوش ممکن است شامل سنگ زنی، تمیز کردن یا عملیات حرارتی باشد.
- انتخاب روش جوشکاری مناسب: روش های مختلف جوشکاری برای مواد و کاربردهای مختلف مناسب است. به عنوان مثال، جوشکاری MIG برای جوشکاری ورق های نازک فلز بسیار عالی است، در حالی که
- انتخاب مواد: انتخاب مواد مورد استفاده برای انواع روش های جوشکاری نیز می تواند بر دوام سطوح جوش داده شده تأثیر بگذارد. مهم است که موادی را انتخاب کنید که با یکدیگر سازگار بوده و دارای ضرایب انبساط حرارتی مشابهی باشند تا از هر گونه ترک یا اعوجاج در طول فرآیند جوشکاری جلوگیری شود.
- تعمیر و نگهداری منظم: بازرسی و نگهداری منظم می تواند به شناسایی هرگونه مشکل احتمالی در سطوح جوش داده شده قبل از تبدیل شدن به مشکلات اساسی کمک کند. این می تواند شامل تمیز کردن منظم، بازرسی های بصری، و روش های آزمایش غیر مخرب مانند آزمایش اولتراسونیک یا بازرسی ذرات مغناطیسی باشد.
انواع روش های جوشکاری می توانند یک فعالیت خطرناک باشند، بنابراین رعایت برخی نکات اساسی ایمنی برای جلوگیری از حوادث و اطمینان از محیط کار بسیار مهم است. در اینجا چند نکته ایمنی برای جوشکاری وجود دارد:
- از وسایل محافظ استفاده کنید: این نکته، شامل کلاه ایمنی جوشکاری با سایه لنز مناسب، دستکش جوشکاری، لباس مقاوم در برابر شعله و عینک ایمنی است که شما را در برابر جرقه، اشعه ماوراء بنفش و زباله های پرت شده محافظت می کند.
- از تهویه مناسب اطمینان حاصل کنید: انواع روش های جوشکاری دود و گازهایی تولید می کند که می تواند برای سلامتی شما خطرناک باشد. مطمئن شوید که در مکانی با تهویه مناسب کار می کنید یا از سیستم مخصوص حذف دود استفاده می کنید.
- یک کپسول آتش نشانی را در نزدیکی خود نگه دارید: جوشکاری شامل گرمای شدید است، بنابراین در صورت بروز حادثه همیشه یک کپسول آتش نشانی را در دسترس داشته باشید.
- قطعه کار را محکم کنید: مطمئن شوید که قطعه کار به طور محکم بسته شده است یا در جای دیگری نگه داشته شده است تا از حرکت آن در حین جوشکاری جلوگیری شود.
- تجهیزات خود را بازرسی کنید: قبل از شروع جوشکاری، مطمئن شوید که تجهیزات شما در شرایط خوبی قرار دارند و به درستی به زمین متصل هستند.
- استفاده از روش و مواد مناسب جوشکاری: مواد مختلف به انواع روش های جوشکاری و مواد جوشکاری متفاوتی نیاز دارند. استفاده از روش یا مواد نادرست می تواند باعث جوش ضعیف یا مشکلات دیگر شود.
- فاصله ایمن با دیگران را حفظ کنید: مطمئن شوید که افراد دیگر در مجاورت محل کار شما نیستند و همیشه در مورد کار خود با اطرافیان خود ارتباط برقرار کنید.
- استراحت کنید: جوشکاری می تواند از نظر فیزیکی سخت باشد، بنابراین در صورت نیاز برای جلوگیری از خستگی یا سایر مشکلات سلامتی استراحت کنید.
با رعایت این نکات امنیتی، می توانید به اطمینان از محیط ایمن جوشکاری و جلوگیری از حوادث یا صدمات کمک کنید.
